Resistentie tegen witte vlieg en luizen in courgette en pompoen

Om zowel witte vliegen als luizen te bestrijden, werken onderzoekers aan rassen van courgette en pompoen die resistent zijn tegen deze insecten. Dit is een belangrijke stap om het gebruik van pesticiden te verminderen, wat zowel voor de biologische als de gangbare teelt voordelig is. De onderzoekers zoeken naar resistentie in verwante soorten van courgette en pompoen. In de kas worden planten bewust blootgesteld aan witte vliegen en luizen. "We onderzoeken op welke planten de insecten slechter overleven of zich minder voortplanten. Met name planten die resistentie hebben tegen beide insecten hebben onze interesse."

Naast de kasproeven worden dezelfde planten ook in het veld getest. Caarls: "We zien veel overeenkomsten en hebben inmiddels een aantal soorten kunnen aanwijzen die zowel in de kas als in het veld, dus onder verschillende omstandigheden, behoorlijk resistent zijn tegen witte vliegen en/of luizen. Dit betekent dat ze een robuuste resistentie hebben."

Later in het onderzoek zullen de resistentiemechanismen in de courgette- en pompoenplanten onder de loep worden genomen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van verschillende technieken. Een van de technieken die de onderzoekers gebruiken is de 'elektrische penetratiegrafiek', waarmee het voedingsgedrag van insecten op planten wordt gevisualiseerd. "Doordat de insecten zich voeden met het plantensap, ontstaat een elektrisch circuit. Het systeem registreert waar het insect moeite heeft met voeden," legt Caarls uit. Daarnaast worden er foto’s gemaakt van de beharing van planten. "We zijn benieuwd welke type klierharen de planten hebben. Hiermee kunnen ze insecten namelijk weren. In deze klierharen, maar ook in het blad zelf, kunnen stoffen zitten die de insecten op afstand houden. Door deze stoffen te vergelijken tussen resistente en niet-resistente planten hopen we te begrijpen hoe de resistentie tegen insecten werkt."

"Het bijzondere aan dit project is dat we naar meerdere insecten tegelijkertijd kijken, wat gunstig is voor de teelt van courgette en pompoen in de toekomst."

Het project heeft inmiddels meerdere verwante accessies van courgette en pompoen opgeleverd die resistent zijn tegen witte vliegen of luizen.

Lotte Caarls

Olga Scholten

Mariam Aleem (PhD student op het project)

Miriam Strijker, Lize Braat (analisten verantwoordelijk voor insectenkweek en toetsen)

Limagrain, Sakata, Takii, Vitalis Biologische Zaden/Enza